In zijn artikel L’église et la couleur, des origines à la Réforme spreekt Michel Pastoureau over de middeleeuwse en latere opvattingen over kleur: kleur werd enerzijds aanschouwd als materie, door anderen juist als licht. Volgens de aanhangers van de eerste theorie (kleur is materie) was kleur dus artificieel en moest het uit de kerk geweerd worden. Als kleur daarentegen aanschouwd wordt als licht, maakt ze deel uit van het goddelijke en moet men het zover mogelijk uitdragen. Dergelijke discussies hebben tot in de 12e eeuw gewoed tussen chromofobe (o.a. Sint Bernardus) en chromofiele (o.a. Suger) theologen.
Religieuze gebouwen zijn plaatsen waar gelovigen op regelmatige basis samen hun geloofsovertuiging belijden. Mensen komen hier om rust, geborgenheid, troost of balans te vinden. Het is een plaats om uiting te geven aan emoties en om even afstand te nemen van de dagelijkse wereld. De kleuren in en van het gebouw spelen bij de spiritualiteit die men hier beleeft uiteraard een invloedrijke rol.
Een kleuradvies voor een religieus gebouw kan complex zijn. De volgende vragen kunnen helpen:
- Gaat het om soberheid? Dan kan met een klein kleurpalet worden volstaan.
- Gaat het om extravagantie om de grootsheid van het geloof aan te tonen? In dat geval ligt een breder kleurenpalet voor de hand en zullen friezen, nissen, kapellen, enzovoorts apart behandeld worden. Verguldsel zal bij het kleurenpalet horen.
- Wil men terug naar de oorsprong?
- Is er veel natuurlijke lichtinval of is het een donkere kerk?
- Passen kleurige accenten bij deze kerk?
- Is er een houten plafond dat men in ere wil herstellen?
- De ribben in een andere tint beklemtonen het ritme in de kerk. Er zijn 2 opties: de ribben lichter maken of net donkerder. In beide gevallen zullen ze geaccentueerd worden, maar de ruimte krijgt er een ander karakter door.
- Zijn er tinten in de glasramen die steeds terugkomen en als dusdanig een leidraad kunnen bieden voor het kleurenpalet in de kerk? Of kiest men juist voor het lichtspel door het glas. Dan ligt een bescheiden kleurpalet voor de hand.